KUJTIMET E FËMIRISË

     - histori në vargje -

Duke ndenjur e menduar,

mu kujtua fëmiria,

mora penën për të shkruar,

të hedh kujtimet e mia.

Vitet rrjedhin porsi lumë,

koha ikën pa u ndier,

malli shtohet dhe më shumë,

tani mosha është thyer.

Kujtoj kur venim me dhi,

ne ishim një grup shokësh,

buzave dhe në Heri,

në Luk e në Gur të Çokës.

Në verë shkonim në lumë,

laheshim në pus të Maçe,

nganjëherë flinim gjumë,

loznim dhe kala dibrançe.

Kur kthenim për në shtëpi,

çdo ditë vazhdonte avazi,

meqë kishim shumë uri,

hanim kumbulla te Gjilazri.

I hanim në fshehtësi,

një shok e linim të ruante,

se xha Metua si bekshi,

rrezik, kurrizin na kruante.

Mbasdite loznim me top,

luanim sipër në Kikë,

Leka e Tenua me shokë,

ishin të aftë e teknikë.

Në mëngjes shkonim për zogj,

në mëne vrisnim mëllënja,

në Langadh e në Çerrica,

por dhe përtej në Dëllënja.

Nexhatin kishim pronjar,

na bënte dru për llastikë,

me dëllënj apo me panjë

dhe të gjithëve na gostiste.

Të mirët shokët e mi,

o shokët  e mi të rrallë,

do ju kujtoj një nga një,

e tu fut në vargje radhë.

Kujtoj Zihan e Livanë,

kujtoj Shefit e Lumanë,

që shtëpitë i kishin pranë

dhe asgjë sna kishte ndarë.

Po kë të kujtoj më parë?

Istref, Çaush e Luanë,

të tre të një gjaku janë,

dhe të zgjuar, dhe shenjtanë.

Në hizmaj, Nuho, Parizi,

janë kushërinj të parë,

kur shokët i cingërisnin,

se hanin fare shakanë.

Në shkurtaj ish Felatuni,

kishte lerë në Harzat,

po ishte trim ferauni,

nam kish lënë në Tatzat!

U hap fjala në gjith fshanë,

për trimërinë e Felatunit,

që kish rrahur millonanë,

se ashtu ia thoshte truri.

Një ditë la bagëtinë,

zbriti nga mali me forë,

të tregonte trimërinë,

doli në Qaf Kumarovë.

Pasi zuri mirë pusinë,

u mbështet mbi një bastun,

..tani un do bëj kërdinë,

mos më thënçin Felatun!.

Dhe priste me pa durim,

të vinin shokët nga shkolla,

se do hidhej me tërbim,

sa të tundej Kumarova.

Djemtë po vinin me radhë,

ai rrinte kapardisur,

i shkoi secilit pranë,

më shumë për ti cingrisur.

Dhe i thërret një nga një:

..kush është burrë të dalë,

të dalë pa bërë zë,

se ja, këtu e bëj palë!

Më lartë ishte Plotimi,

hiqej si kapadai,

ishte nipi i Selimit,

bërë hoxhë në Çamëri.

Atje përtej në Gjozikë,

Dauti me gjith Osmënë,

ishin trima skishin frikë,

ishin shokë për të qënë.

Osmëni ngrinte dhokane,

mu sipër në Hasakond,

i ziu gjente belanë,

se dikush ja kontrollon.

Dauti rrinte në mal,

jetonte sipër në Gurrë,

se atje kishin një stan,

kishin çepërk e haur.

Dhe në Rrëzë, në Ixuar,

kishim dy shokë të mirë,

ishin si ujë të kulluar,

Firdusi me gjith Resminë,

U rritën të dy jetimë,

u rritën pa baballarë,

vdekja e mori Resminë,

që kur ish njëzet vjeç djalë.

I miri Gazi Korkuti,

shoku ynë si flori,

sëmundja shpejt e këputi,

na iku fare i ri.

Edhe Liftua i shkretë,

nga jeta u nda pa pritur,

nuk e dimë se çe gjet,

çsëmundje e kish goditur.

Resmi, Lifto dhe Gazi,

o shokët tanë të shtrenjtë,

na ikët që në rini,

për ju qajnë djemt e pleqtë.

Aty nga viti pesdhjetë,

në fshat na erdhi xharahu,

gjithë djemt u bën synet,

iu hoq pleqve meraku.

Bashkimi u trëmb atëhere,

kur pa xharahun në shtëpi,

..baba, do ma pres të tërë ..!?

dhe qante me ngashëri.

Disa shokë ishin të prapë,

hanin veten nga inati,

nuk linin dy gurë bashkë,

shejtanër ju thoshte fshati.

Me dhi kur shkonim përditë,

me vete merrnim paguret,

i mbushnim në Musto, Koritë,

për gryke u lidhnim oshkuret.

Pastaj ngjiteshim në Mëllezë,

atje e bënim pushimin,

dhitë në Noc e Sinacergë,

neve dilnim tek Çipini.

Atje rrinim nënë hije,

në hije të shkozës plakë,

dhitë i kishim karshi,

mërzenin se ishte vapë.

Pas dreke, kur kthehej dita,

i shkulnim dhitë poshtë,

ne zbrisnim në korita,

ato vinin duke kullotë.

Në darkë uleshim në Varre,

në vijë ato pinin ujë,

pastaj shkonim në nome,

dhe mbushnim vedrat me shkumë.

Çdo mëngjes gjëmonte dybeku,

nënat lodheshin shumë,

që nga Rrëza gjer te Bregu,

dhalla derdhjej si lumë.

Gjithë burrat e moshuar,

mblidheshin çdo mbasdite,

kërciste Xholi në Ixuar,

më shumë për zbavitje.

Xha Xhevdeti gjithmonë thosh,

sa herë që bënte ramë,

..më gjan se u gargallos,

prandaj censurën me radhë

Sa herë që bëheshin dasma,

për ne të rinjtë ishte nder,

se ndiznim zjarret përjashta

dhe piqnim mishrat në hell.

Pa merrnim bukë të grinjë,

e prisnim atë feta-feta,

e ngjyenim me dhjamë të shkrirë,

për ne ajo ishte jeta!

Në darkë kur niste dasma,

na priste i zoti i shtëpisë,

herë brenda e herë përjashta,

në sofrën e bujarisë.

Në trapeze fillonte kënga,

anë e kënd buçiste jehona,

ti dëgjoje ta kish ënda,

srreshtnin meloditë tona.

Burrat shtroheshin më vete,

hanin mish, pinin raki,

këndonin dhe ngrinin bejte,

të gjithë i kishin zili.

Ata qenë burra zakoni,

puntorë e mendjehollë,

me ta kish lezet sufrani,

shumica kishin dhe shkollë.

Pa kur ngrihej Taro Gjoni,

e hidhte vallen të rëndë,

zërin e merrte homoi,

çkuleshin gur e shkëmbenj.

Ishte edhe xhaVahiti,

që e dridhte vallen  mirë,

rrotullohej përmbi gishta,

sikur të ish balerinë.

Kur merrje culën në dorë,

çi bije me ligjërime,

sikur kishe bërë shkollë,

eh, çma ngrohje zemrën time!

Ata burra të nderuar,

më kan lënë shumë mbresa,

për të gjithë do të shkruaj,

që të mbahen mend në breza.

Djemt e Fterrës si sorqedhë,

edhe vajzat si sorkadhe,

kudo ndrisin si ylberë,

do ti skalit nëpër vargje.

Gjyshet, nënat hallemadhe,

na kuan, na dhanë gji,

mikëpritse e bujare,

i kujtoj me dashuri.

Me fukarallëk të madh,

hapinin krahët e na prisnin,

sapo futeshim në vath,

me kufeta na gostisnin.

O shokët e mi të shtrenjtë,

që u rritët me mundime,

nuk do tju harroj për jetë,

se me ju kam shumë kujtime.

Sado që ishim të varfër,

ne të gjith vazhduam shkollë,

herë zhveshur e herë zbathur,

por nga dija shoqëm dorë.

Ishim të gjithë të mitur,

kur shkonim në shkollë në Kuç,

me vuatje qemë kalitur,

herë me bukë e herë pa bukë.

Ishim rreth njëzetë djem,

rrinim në shtëpi të Gjolige,

atje kishim gjetur strehë,

na bënte dritë një kandile.

Të varfërit çkemi heq,

në të ftohtë , shi e borë,

sish me muaj por me vjetë,

na mbeti çanta në dorë.

Disa dolën profesorë,

disa për mësues vanë,

një pjesë u bënë puntorë,

mbetën dhe në fshat çobanë.

Dikush shkoi për oficer,

ndonjëri ekonomist,

kush deshi u bë shofer,

inxhinier, doktor, jurist.

U shpërndanë anembanë,

ku kishte nevojë atdheu,

që nga Dibra në Sarandë,

i bekoi mëmëdheu!